فرشهای ابریشمی به عنوان نمادی از هنر، اصالت و ظرافت ایرانی شناخته می شوند. بافت آن ها از الیاف طبیعی ابریشم است که ضمن زیبایی فوق العاده، بسیار ظریف و حساس هستند. به همین دلیل، فرش ابریشمی نیاز به مراقبت ویژه ای دارد و شستشوی آن باید با دقت، تخصص و استفاده از روش های ایمن انجام شود. در ادامه این راهنما، گام به گام شما را با نکات تخصصی شستشوی این نوع فرش آشنا می کنیم.
ویژگی های فرش ابریشمی
- الیاف بسیار لطیف و حساس به مواد شیمیایی
- رنگ پذیری بالا و احتمال رنگ دهی یا ترکیب رنگ ها
- بافت متراکم و ریزنقش
- قیمت بالا و ارزش هنری
این ویژگی ها باعث می شوند که شستشوی فرش ابریشمی، برخلاف فرش های ماشینی یا پشمی، نیازمند دانش فنی و تجربه کافی باشد.
چرا شستشوی فرش ابریشمی باید تخصصی باشد؟
فرش های ابریشمی برخلاف ظاهر مقاوم، در برابر مواد شیمیایی قوی، فشار زیاد آب و سایش مکانیکی آسیب پذیر هستند. استفاده از شوینده های نامناسب می تواند منجر به کدر شدن رنگ ها، تغییر فرم یا خمیدگی بافت، پارگی یا پوسیدگی الیاف و کاهش عمر مفید فرش شود. بنابراین، بهترین روش، شستشوی این فرش ها در قالیشویی های معتبر و متخصص در شستشوی فرش های ابریشمی است.

خطرات شستشوی غیرحرفه ای
- رنگ بری یا ترکیب شدن رنگ ها
- سرکجی و موج دار شدن فرش
- پارگی حین آب گیری یا خشک کردن
- باقی ماندن مواد شوینده و آسیب به الیاف
- افت ارزش مادی و هنری فرش
مراحل گام به گام شستشوی اصولی فرش ابریشمی
1) قبل از هر اقدامی، فرش باید توسط متخصص بررسی شود:
- تعیین اصل یا مصنوعی بودن ابریشم
- شناسایی لکه ها، پوسیدگی ها یا بخش های حساس
- تست رنگ دهی بخش هایی از فرش
2) برای شستشوی فرش ابریشمی باید از شوینده های ملایم و مخصوص فرش های دستبافت و ابریشمی استفاده شود. شوینده هایی که پی اچ خنثی دارند و فاقد آنزیم یا سفیدکننده هستند.
3) شستشو باید با دست یا دستگاه های مخصوص انجام شود. استفاده از برس یا مواد ساینده اکیداً ممنوع است. سطح فرش باید به آرامی کف مالی و آبکشی شود.
4) آبکشی اصولی باید با آب سرد یا ولرم و به صورت یکنواخت انجام شود تا هیچ ماده ای در تار و پود فرش باقی نماند.
5) فرش ابریشمی نباید در معرض مستقیم آفتاب خشک شود. بهتر است با دستگاه های خشک کن با دمای کنترل شده یا در سایه و محیط با تهویه مناسب خشک شود تا از موج دار شدن یا تغییر رنگ جلوگیری شود.
شستشوی خانگی یا قالیشویی حرفه ای؟
گرچه برخی افراد تمایل دارند فرش خود را در خانه بشویند، اما در مورد فرش ابریشمی این کار توصیه نمی شود. چرا که کوچک ترین اشتباه می تواند به نابودی فرش منجر شود. قالیشویی های تخصصی نظیر قالیشویی آریا غرب با تجهیزات پیشرفته، شوینده های استاندارد و تجربه در شستشوی فرش های ابریشمی، بهترین گزینه برای حفظ سلامت فرش شما هستند.
نحوه نگهداری از فرش پس از شستشو
پس از شستشوی فرش ابریشمی، حفظ کیفیت و ظاهر آن نیازمند مراقبت های خاص است. در ادامه به بررسی چند نکته مهم اصول نگهداری از فرش پس از شستشو می پردازیم:
1) خشک کردن در مکان مناسب
فرش ابریشمی نباید در معرض نور مستقیم آفتاب خشک شود، زیرا آفتاب مستقیم سبب رنگ پریدگی و آسیب به الیاف می شود. بهتر است فرش را در سایه و در یک محیط با تهویه مناسب خشک کنید.
2) نگهداری در مکان خشک
فرش های ابریشمی باید در محیط های خشک و با رطوبت کنترل شده نگهداری شوند. رطوبت زیاد می تواند موجب پوسیدگی یا رشد قارچ ها و باکتری ها در فرش شود.
3) عدم تا کردن فرش
تا کردن فرش های ابریشمی می تواند باعث ایجاد چین و چروک یا آسیب به بافت آن ها شود. بهتر است فرش را به طور افقی و در جایی با فضای کافی برای پخش شدن پهن کنید.
4) تهویه مناسب
هرچند وقت یکبار فرش را در محیطی با جریان هوای مناسب قرار دهید تا از تجمع رطوبت و بوی نامطبوع جلوگیری کنید.
5) استفاده از قالیشویی های حرفه ای
برای نگهداری طولانی مدت فرش های ابریشمی، توصیه می شود که هر چند وقت یکبار آن را به قالیشویی های حرفه ای بسپارید تا از آسیب های احتمالی جلوگیری شود.
6) محافظت از فرش در برابر لکه ها
به محض مشاهده هرگونه لکه بر روی فرش، بهتر است سریعاً آن را تمیز کنید. از مواد شیمیایی قوی و حلال های خانگی خودداری کنید و در صورت لزوم، از خدمات قالیشویی برای پاک کردن لکه ها استفاده کنید.

تفاوت شستشوی فرش ابریشمی با دیگر انواع فرش ها
فرش ماشینی: مقاومت بیشتر، شستشوی ساده با دستگاه های عادی
فرش پشمی: نیازمند مراقبت، حساسیت کمتر از ابریشم
فرش ابریشمی: بسیار ظریف، آسیب پذیر و گران قیمت، نیاز به تخصص بالا
نکات مهم شستشوی فرش ابریشمی
- پیش از شستشو، گوشه ای کوچک از فرش را با پارچه سفید مرطوب امتحان کنید. اگر رنگ به پارچه منتقل شد، نشان دهنده رنگ دهی فرش است و باید با دقت بیشتری شسته شود.
- آب داغ می تواند به الیاف طبیعی ابریشم آسیب بزند و باعث جمع شدگی یا تغییر شکل فرش شود. همیشه از آب ولرم یا سرد استفاده کنید.
- شوینده های قلیایی یا مواد شیمیایی قوی ساختار لطیف الیاف ابریشمی را تخریب می کنند. از شوینده های مخصوص ابریشم یا شوینده های ملایم با pH خنثی استفاده کنید.
- استفاده از برس های زبر یا فشار زیاد هنگام شستشو می تواند باعث سایش و پارگی الیاف شود. از برس های نرم و حرکات آرام استفاده کنید.
- فرش را پس از شستشو در محیطی با تهویه مناسب و به دور از نور مستقیم خورشید خشک کنید. نور مستقیم می تواند باعث رنگ پریدگی شود.
- از پیچاندن، چلاندن یا تا کردن فرش برای گرفتن آب اضافی خودداری کنید. این کار موجب آسیب ساختاری به تار و پود فرش میشود.
- بهترین و ایمن ترین راه برای شستشوی فرش ابریشمی، سپردن آن به یک قالیشویی معتبر و متخصص در فرش های دستباف و ابریشمی است.

فرش ابریشمی خود را با دقت بشویید، تا سال ها بدرخشد
فرش ابریشمی سرمایه ای ارزشمند است که در جهت حفظ زیبایی و دوام آن، باید به روش اصولی شسته شود. این نوع فرش به هیچ وجه نباید با روش های رایج شسته شود، زیرا به دلیل ظرافت و حساسیت بالا، نیاز به تجهیزات و دانش تخصصی دارد. قالیشویی های معتبری نظیر آریا غرب با تجربه در شستشوی فرش های ابریشمی، بهترین گزینه برای حفظ سلامت این فرش ها هستند. اگر به دنبال شستشویی ایمن، حرفه ای و بدون ریسک برای فرش ابریشمی خود هستید، انتخاب یک مرکز قالیشویی متخصص، بهترین تصمیم است.
سوالات متداول شما
1) آیا می توان فرش ابریشمی را در خانه شست؟
حساسیت بالا، شستشوی خانگی می تواند به فرش آسیب جدی وارد کند.
2) فرش ابریشمی را چطور خشک کنیم؟
در سایه و به دور از نور مستقیم خورشید، ترجیحاً با دستگاه خشک کن با دمای کنترل شده.